آنچه درباره آزمون کارشناس رسمی دادگستری باید بدانید

• امام علی (ع) خطاب به مالک اشتر:

  برای داوری میان مردم بهترین فرد را اختیار کن، کسی که کارها بر او سخت نیاید و اصحاب دعوی رأی خود را بر او تحمیل ننمایند.

  لغت کارشناس در متون پهلوی با عنوان "کارآکاس" به معنای کارشناس متبحر و کارآگاه آورده شده و کلمه کارشناسی نیز "کارآکاسیه" آورده‌اند. پس از ظهور مشروطیت، اصطلاح اهل خبره برای اولین بار در مواد قانون موقتی محاکمات جزایی مصوب خرداد 1290 هجری شمسی به‌ کاربرده شد. در بهمن ‌ماه سال 1317 هجری شمسی برای اولین بار قانونی به نام "قانون راجع‌ به کارشناسان رسمی" در سی ماده به تصویب رسید و اداره امور کارشناسان کماکان برعهده اداره فنی دادگستری گذارده شد. در سال 1339 در آن اصلاحاتی به عمل آمد ولی تشکیل یک سازمانی مستقل، مورد توجه کارشناسان رسمی بوده که سرانجام با تلاش فراوان آن را به ثبت رسانیدند و در تاریخ اول آبان ماه 1358 مقرراتی را تحت عنوان «لایحه قانون مربوط به استقلال کانون کارشناسان رسمی دادگستری» در سی ماده به تصویب شورای انقلاب اسلامی رسید و درنهایت کانون از اداره فنی دادگستری جدا گشت و مستقلاً در موضع قانونی به کار پرداخت.

نقش کارشناسان رسمی دادگستری

---

دعاوی مطروحه در دادگستری می‌تواند جنبه‌های علمی، اقتصادی و اجتماعی مختلفی داشته باشد که قضاوت درباره آنها مستلزم داشتن علم و تخصص کافی در رشته‌های مربوطه است و چون داشتن تمام این تخصصها و احاطه داشتن به تمامشان، نه ‌تنها برای یک قاضی بلکه هیچ‌کس امکان‌پذیر نیست و قاضی هم بدون آگاهی کافی از صادر کردن رای ممنوع و معذور است؛ برای کشف حقیقت باید از افرادی که در موضوع مورد اختلاف، تخصص و تبحری دارند نظرخواهی شود و سپس رأی، بعد از انجام تشریفات قانونی بر مبنای نظر کارشناس صادر گردد. موضوع کارشناس رسمی در کشورهای پیشرفته هم سابقه طولانی و قدیمی دارد که با توجه به ابزار و اسباب و استفاده از تکنیکهای روز، مسائل را بررسی و ارزیابی می‌نمایند.

کارشناسان که در رشته‌های تخصصی خود علم و تجربه کافی دارند در کشف واقعیتها و اعلام رأی در هر مورد قضاوت، قاضی را یاری می‌دهند و این امر به اجرای عدالت در جامعه و برقراری نظم و آرامش فردی و گروهی کمک می‌کند. کانون کارشناسان با بیش از 7 دهه سابقه کارشناسی جمعی از تخصص‌های مختلف را در اختیار دارد که پاسخگوی رفع نیاز جامعه متحول ما است.

• کارشناسان دارای پروانه و کارشناسان معتمد

  کارشناسان دادگستری به دودسته تقسیم می‌شوند، کارشناسان رسمی علاوه بر متخصص بودن در رشته‌های مربوطه، دارای پروانه کارشناسی نیز هستند و کارشناسان غیررسمی با وجود متخصص بودن در رشته‌های مربوطه فاقد پروانه کارشناس دادگستری هستند. به‌موجب ماده 29 قانون مربوط به کارشناسان رسمی مصوب 23 بهمن 1317 دادگاهها، دادسراها و مقامات صلاحیت‌دار می‌توانند در صورت عدم وجود و حضور کارشناس رسمی بنا به احتیاج به انتخاب و حضورکارشناس در آن فن، از بین کسانی که شغل و حرفه و معلومات آنها مربوط به آن فن است یک یا چند نفر معتمد را به سمت کارشناس انتخاب کنند.

  بنابراین از سویی می توان گفت کارشناس رسمی یک شغل نیست بلکه یک تخصص و حرفه است که در موارد لازم در پرونده‌های مختلف از آن استفاده می شود. بنابراین بسیاری از متخصصان و شاغلین کشورمی توانند در کنار شغلی که دارند، با دریافت پروانه کارشناس رسمی دادگستری، در صورت ارجاع پرونده قضایی به آنها، کار کارشناسی رسمی را نیز انجام دهند.

آزمون کارشناس رسمی دادگستری شامل موارد امتحانی متعددی است که در رشته‌های مختلف مورد آزمون قرار می‌گیرند، اما این رشته‌های مختلف که از علوم متفاوتی هستند در گروه‌های کلی دسته بندی می‌شوند. گروه‌های تخصصی کارشناس رسمی دادگستری در یازده دسته طبقه بندی شده که شامل : منابع آب و معادن، ارزشیابی اموال منقول، امور پزشکی و غذایی، امور مالی، امور وسائط نقلیه، راه و ساختمان و نقشه برداری، صنعت و فن، فنون هنری، کشاورزی و منابع طبیعی، خدمات اداری و عمومی، ایمنی و حوادث است.

البته لازم به ذکر است که در هر دوره از آزمون کارشناس رسمی دادگستری، بنا بر نیاز موجود، از برخی از این رشته ها و به تعداد محدود، کارشناس رسمی جذب می شود. ظرفيت پذيرش در هر رشته و محل براساس نياز دادگاه‌ها و محاكم قضايي آن حوزه تعيين مي‌شود. اما نکته مهم این است که این آزمون تنها توسط این ارگان برگزار نمی‌شود، از حدود بیست سال پیش نیز، قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران با توجه به نیازهای محاکمات قضایی، اقدام به برگزاری این آزمون و جذب کارشناس می‌کند.

• نحوه اخذ پروانه کارشناس رسمی دادگستری

  بنابراین برای اخذ پروانه کارشناسی رسمی باید در آزمونهای دادگستری که توسط دو ارگان کانون کارشناسان و قوه قضاییه برگزار می‌شود شرکت کنید. لازم به ذکر است که تمامی داوطلبین در علوم‌های مختلف یاد شده از قبیل منابع آب و معادن، ارزشیابی اموال منقول، امور پزشکی و غذایی، امور مالی، امور وسائط نقلیه، راه و ساختمان و نقشه برداری، صنعت و فن، فنون هنری، کشاورزی و منابع طبیعی، خدمات اداری و عمومی، ایمنی و حوادث، در هردوره تنها مجاز به انتخاب یک رشته از موارد آزمونی برای امتحان هستند. بعد از مرحله آزمون و با اعلام اسامی قبول شدگان در آزمون کارشناس رسمی، افراد پیرو دریافت اطلاع از سازمان برگزارکننده آزمون کارشناس رسمی دادگستری باید مرحله مصاحبه شفاهی و گزینش را هم بگذرانند تا به طور قطعی پذیرفته شوند. پس از آن با گذراندن دوره‌های عملی و کارآموزی، می توانند پروانه کار خود را به طور رسمی دریافت کنند. اما مهم‌ترین نکته، قبولی در آزمون است.

فیلم مشاوره کامل آزمون کارشناس رسمی دادگستری و قوه قضاییه

• دوره های آمادگی آزمون کارشناس رسمی دادگستری

  به دلیل نبود منابع لازم و کافی برای مطالعه و کسب آمادگی لازم برای شرکت در آزمون، شما نیازمند شرکت در کلاس‌های مخصوص این آزمون هستید. موسسه آموزشی دژآران با سابقه‌ای ده ساله در زمینه برگزاری کلاس‌های آزمون دادگستری و قوه قضاییه و با بهره‌مندی از بهترین اساتید این رشته‌ها، منابع خوبی برای آمادگی آزمون در اختیار شما قرار می‌دهد و می‌تواند شما را برای رسیدن به اخذ پروانه کارشناسی همراهی کند. تعداد پذیرفته‌شدگانی که در کلاسهای ما شرکت کرده‌اند کیفیت ما را نشان می‌دهند. برای مثال در آخرین دوره برگزار شده توسط موسسه آموزشی دژآران، از صد وپنجاه و پنج فراگیر شرکت کرده در دوره‌های برق، ماشین آلات تاسیسات کارخانجات، تاسیسات ساختمانی و عمران، چهل و هشت نفر موفق به قبولی در آزمون مربوطه شده‌اند. بیش از 30% قبولی عددی است که تنها از عهده مجموعه آموزشی مهندسی دژآران برمی‌آید.